Nog veel misvattingen over een enkelartrodese
Interview
‘Dan loop ik als een piraat met een houten been.’ Of: ‘Dan moet ik voortaan hinkend door het leven.’ Het zijn scenario’s waar veel patiënten voor vrezen als een enkelartrodese ter sprake komt. Om die reden blijven ze vaak jarenlang rondlopen met pijnklachten. Zonde, vindt Eva Hoefnagels, gespecialiseerd voet- en enkelorthopeed bij de Sint Maartenskliniek.
“Een eindstadium artrose van de enkel geeft invaliderende klachten. Een artrodese is dan vaak een goede oplossing. Mede door de beweeglijkheid van de overige gewrichten in de voet, kunnen patiënten die een enkelartrodese hebben ondergaan, prima functioneren. Wandelen, fietsen en autorijden is dan ook gewoon mogelijk na een dergelijke ingreep. Het vastzetten van de enkel kan dus juist een oplossing zijn voor patiënten met het eindstadium artrose.”
Kwaliteit van leven Uit de praktijk weet Hoefnagels dat enkelartrose vervelende gevolgen kan hebben. “Ik zie patiënten die door hun klachten niet meer kunnen wandelen, werken of voor de kleinkinderen kunnen zorgen. Sommige patiënten verbijten de pijn – ze nemen vaker een wandelpauze of pakken de fiets. Maar als ze ’s avonds in bed liggen, dan klopt en schuurt het.” Na een enkelartrodese neemt de kwaliteit van leven aanzienlijk toe. Hoefnagels: “Een boswandeling, een blokje om met de hond, een rondje golfen, het is weer mogelijk zonder hulpmiddelen. Dat geldt ook voor jonge patiënten, want we zien ook dertigers die na een enkelartrodese weer volop in het leven staan.”
Desondanks bestaan er nog veel misvattingen onder patiënten én huisartsen, merkt Hoefnagels. “De ingreep is fors, het revalidatietraject lang en de effecten klein – dat is het heersende beeld. Het hersteltraject is inderdaad intensief, maar wel met resultaat. Uit onderzoek blijkt namelijk dat deze ingreep een verbetering is voor 90% van de patiënten.
Goede voorlichting Hoefnagels hoopt daarom de angst voor een enkelartrodese weg te nemen met behulp van betere informatie. Huisartsen spelen daar een cruciale rol in. “Het is belangrijk om de klachten te herkennen en de juiste voorlichting te geven als het gaat om een enkelartrodese. Dus ook dat voor een groot deel van de patiënten de levenskwaliteit sterk verbetert. Is er op de foto’s een eindstadium artrose zichtbaar, dan is een verwijzing naar de orthopeed zinvol.”
Hoefnagels benadrukt: de patiënt blijft uiteraard kapitein op eigen schip. “Onze taak is de patiënt goede uitleg te geven over de behandelmogelijkheden, ook over conservatieve behandelingen met bijvoorbeeld een orthopedische schoen. Of iemand uiteindelijk kiest voor een enkelartrodese is uiteraard aan diegene zelf. Voor ons is het vooral belangrijk dat de patiënt goed geïnformeerd is. Daar is zeker nog winst te behalen.”
“In 2019 onderging ik een enkelartrodese. Dat heeft me enorm geholpen. Sinds de operatie kan ik weer wandelen, mijn hond uitlaten, motorrijden, bomen snoeien en traplopen. Sommige van die activiteiten kon ik voorheen ook wel, maar ik had veel pijn en hield het niet lang vol. Nu is die pijn verdwenen, zelfs bij het slapen. Uiteraard is mijn voet soms nog wat gevoelig want mijn spieren worden 'anders' gebruikt, maar ik heb geen onoverkomelijke pijn meer.
Ik heb mijn bewegingsvrijheid terug en dat heeft veel voordelen. Ik kan in mijn huis blijven wonen, mijn tuin verzorgen en zonder problemen anderhalve kilometer naar het station lopen. Patiënten die twijfelen over een enkelartrodese, mogen daarom altijd via de kliniek contact met me opnemen om ervaringen uit te wisselen. Dat raad ik sowieso iedereen aan die tegen dezelfde beperkingen aanloopt.”
Dhr. den Braber, patiënt
Deel deze pagina
Samen brengen we uw patiënt verder in beweging
